صادرات مواد معدنی و به‌خصوص فلزات از ایران در حجم و مقیاس وسیعی انجام می‌شود و یکی از اقلام مهم صادراتی ایران فلزات به‌ویژه آهن و آلیاژهای آن است. صادرات این نوع مواد البته با چالش‌هایی هم روبه‌رو است که در این مطلب قصد داریم به آنها اشاره‌ای داشته باشیم. با دیده‌بان تجارت همراه باشید!
صادرات مواد معدنی و فروش ارزان فلزات با دلالی!
صادرات مواد معدنی همیشه جذابیت بالایی برای تولیدکنندگان این مواد داشته است. ولی اخیراً خرید فلزات از صادرات آنها با قیمت پایین نسبت به قیمت تولیدکنندگان اصلی، تجار و بازرگانان را با مشکلاتی روبه‌رو کرده است.
در اثر افزایش نرخ ارز، تمایل به صادرات مواد خام مورد نیاز واحدهای تولیدی رشد چشمگیری پیدا کرده است. این موضوع برای تولیدکنندگان یا واسطه‌ها، صادرات مواد معدنی را به یک فعالیت سودآورتر نسبت به تولید محصول نهایی تبدیل کرده است. البته ناگفته نماند که همین قیمت بالای نرخ ارز کاهش تولید داخلی را به دنبال دارد.
از سال 1397 که نرخ ارز جهش بی‌سابقه‌ای داشت، وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) صادرات فولاد و سایر فلزات را ممنوع کرد. دلیل این امر جمع‌آوری فلزات از بازار داخلی و صادرات آنها توسط برخی تجار بود. کمبود مواد اولیه برای واحدهای تولیدی داخلی از اثرات این کار بود.
علت کاهش صادرات مواد معدنی و قیمت ارزان فلزات ایران
بنا بر اظهارات تولیدکنندگان اصلی فولاد و فلزات، کاهش قیمت فروش سبب برخی از مشکلات در حوزه صادرات کالا است. برای نمونه مدیر بازرگانی یکی از تولیدکنندگان اصلی مس در کشور می‌گوید برخی با خرید مس از بورس کالا و فروش ارزان‌تر در ترکیه سبب از بین رفتن بازار صادراتی شده‌اند؛ مشتری‌های ما در ترکیه می‌گویند محصولات برند شما ارزان‌تر از قیمت اعلامی قابل تهیه است.
مس در بورس کالا با قیمت کمتر از قیمت جهانی قرار بود تنها برای تولید در داخل کشور مورد استفاده قرار بگیرد و صادرات آن به‌صورت خام و با قیمت کمتر به کشورهای دیگر به هیچ وجه مجاز نبود.
در بازار صادرات محصولات معدنی اتفاق دیگری که می‌افتد این است که بسیاری از شرکت‌ها یا افرادی که با خرید فلزات از بورس آنها را صادر می‌کنند از کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای استفاده می‌کنند و ارز دریافت شده دیر به کشور برمی‌گردد یا مبلغ آن کمتر از مبلغ اصلی است. با در نظر گرفتن این نکته، برخی از کارشناسان اعتقاد دارند صادرات به شرکت‌های بزرگ و تولیدکننده اصلی واگذار شود که ارز را با قیمت نیما به کشور بازمی‌گردانند.
بازار آهن و فولاد و صادرات فلزات ایران
رکود مداوم در بازار مقاطع طویل فولادی، موجب کاهش حجم فروش شمش فولاد در بورس کالای ایران می‌شود. تقاضای کم و کاهش حجم فروش تنها به معاملات شمش محدود نیست. در رینگ آهن اسفنجی نیز مشاهده می‌شود که این مشکل وجود دارد؛ در ادامه به آن می‌پردازیم.
کاهش حجم تقاضا در بازار آهن و فولاد منجر به کاهش نرخ معامله شمش فولاد شده است. برطبق آمارها، روز دوشنبه، دهم اردیبهشت‌ماه، بیش از ۲۶۹ هزار تن شمش فولاد 3SP و 5SP با قیمت پایه‌ای بین ۱۹ هزار و ۹۰۰ تومان تا ۲۲ هزار و ۲۳۰ تومان در بورس کالای ایران عرضه شد.
در دهم اردیبهشت، تنها ۴۰ درصد از شمش فولاد عرضه‌شده در رینگ فیزیکی معامله شد. رکود در بازار مصرف مقاطع طویل فولادی و عدم انتظار برای رشد قابل توجه تقاضا، تمایل نوردکاران به خرید شمش فولاد و تولید محصولات نوردی را کاهش می‌دهد همچنین کاهش مستمر نرخ ارز در بازار آزاد طی ۱۰ روز اخیر باعث کاهش خریدهای سرمایه‌ای در رینگ شمش فولاد شده است. این موضوع بر کاهش حجم معاملات شمش فولاد تأثیرگذار بوده است.
مجموع این آمارها نشان می‌دهد که چرا صادرات مواد معدنی کاهش پیدا کرده است و بسیاری از تولیدکنندگان نسبت به آن بی‌میل هستند.
- بیشتر بخوانید: مراحل ترخیص کالا از گمرک
فروکش تب خرید آهن اسفنجی
در دومین هفته اردیبهشت‌ماه، ۷۵ درصد از آهن اسفنجی عرضه‌شده در بازار فیزیکی بورس کالای ایران به فروش رسید. عرضه‌های فراوان این محصول در هفته‌های اخیر و کاهش انتظارات تورمی منجر به کاهش تب خرید در بازار آهن اسفنجی شد.
داده‌های بازار فیزیکی بورس کالای ایران نشان می‌دهد که بیش از ۱۶۸ هزار تن آهن اسفنجی با قیمت پایه‌ای بین ۱۲ هزار و ۹۸۰ تومان تا ۱۳ هزار و ۲۰۶ تومان عرضه شده است. بیشتر این عرضه‌ها در سقف قیمت پایه انجام شد و تقاضای ثبت‌شده نیز به ۱۶۷ هزار و ۹۰۰ تن رسید. در نهایت، آمارها به فروش ۱۲۷ هزار و ۱۰۰ تن آهن اسفنجی رسید و بدین ترتیب ۷۵ درصد عرضه‌ها معامله شد.
ظرفیت تولید آهن اسفنجی در کشور کمتر از ظرفیت حلقه‌های قبلی و بعدی زنجیره تولید فولاد است که این امر باعث شده تا صادرات مواد معدنی و تأمین آهن اسفنجی به نقطه بحرانی زنجیره فولاد تبدیل شود. این چالش در مواقعی که کشور با مشکل تأمین انرژی گاز مواجه می‌شود، شدت بیشتری پیدا می‌کند.
با این حال، در هفته‌های پایانی سال گذشته، با افتتاح چند واحد احیای مستقیم در کشور، ظرفیت اسمی تولید آهن اسفنجی افزایش یافت. در چنین شرایطی، اگر واحدهای احیا بتوانند در فصل سرما نیز گاز مورد نیاز خود را تأمین کنند، می‌توان به حفظ تولید آهن اسفنجی در زمستان امیدوار بود و این امر می‌تواند به کاهش هیجان در بازار فروش این محصول منجر شود.
- در همین رابطه: واردات قطعات خودرو از چین
- در همین رابطه: واردات لوازم یدکی ماشین سنگین
جمع‌بندی
فلزات بخش بزرگی از حجم صادرات کشور را به خود اختصاص می‌دهند. سود حاصل از فروش این مواد رقم قابل توجهی است که چرخ اقتصاد کشور را به گردش درمی‌آورد. صادرات مواد معدنی و به خصوص فلزات با دشواری‌هایی هم روبه‌رو است که تجارت بین‌الملل را در این حوزه دچار مشکلاتی کرده است. از جمله این مشکلات، ورود دلالان به حوزۀ فروش و خرید ارزان‌قیمت مواد است؛ مسئله‌ای که نیاز به نظارت و بررسی بیشتری از سمت مسئولین و مقامات دارد.
شرکت بازرگانی بین المللی و ترخیص کالا دیده بان تجارت با بیش از 10 سال سابقه در حوزۀ تجارت بین الملل تمامی خدمات مربوط به واردات کالا، صادرات، ترخیص، انقال ارز، حمل و نقل بین المللی و همچنین ترانزیت کالا را برا شما تجار و بازرگانان پوشش می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره‌تلفن: 09178295849 تماس حاصل فرمایید.