آمارها و ارقامی که اخیراً از سمت نهادهای مرتبط با امور بازرگانی منتشر شد نشان داد که حجم و ارزش کالاهای پشت گمرک حدوداً 1.5 میلیارد دلار است. این حجم کالا به بیش از 120 شرکت تولیدی و بازرگانی تعلق دارد. شما با شناخت این اقلام و موارد مصرف آنها در جایگاه یک بازرگان و واردکننده کالا می‌توانید سود بیشتری کسب کنید. اطلاع از مزایای مربوط به واردات این اقلام نیز می‌تواند بر کسب سود بیشتر تأثیر بگذارد. با دیده‌بان تجارت همراه باشید تا در این زمینه بیشتر بدانید.
لیست بزرگ‌ترین کارخانه‌ها و کالاهای پشت گمرک
به تازگی فهرستی از ۱۲۰ شرکت منتشر شده که کالاهای وارداتی آنها پس از اظهار به گمرک همچنان در مسیر تشریفات قرار دارند و ترخیص نشده‌اند. ارزش مجموع این کالاها حدود ۱.۵ میلیارد دلار برآورد شده که رقم قابل توجهی است. این فهرست مربوط به اظهارنامه‌های در حال تشریفات ترخیص از کل واردات قطعی در ۱۴ ماهه منتهی به نیمه اردیبهشت‌ماه است.
فهرست شرکت‌های دارای بیشتری کالاهای پشت گمرکی
بررسی این فهرست نشان می‌دهد که شرکت‌های مختلفی در حوزه‌های صنایع غذایی، نهاده‌های دامی، داروسازی، تولید لوازم خانگی، هواپیمایی و خودروسازی سهمی در این کالاهای پشت دروازه گمرک دارند.
شرکت‌های هواپیمایی مانند سپهران (۱۱ میلیون دلار) و آتا (نزدیک به ۳ میلیون دلار) از جمله شرکت‌های هواپیمایی هستند. در کنار آنها خودروسازانی از جمله مدیران خودرو (۱۰۰ میلیون دلار)، کرمان موتور (۶۰ میلیون دلار)، پارس خودرو، بهمن موتور و سایپا حضور دارند.
در بین شرکت‌های داروسازی، اکتورکو نزدیک به ۲۲ میلیون دلار، اکسیر (۷ میلیون دلار)، بهستان (۶ میلیون دلار) و کوشا فارمد کالاهایی در مسیر ترخیص از گمرک دارند. بخش عمده‌ای از کالاهای داروسازی شامل مواد اولیه است.
همچنین سام الکترونیک و گلدایران، دو شرکت فعال در حوزه لوازم‌خانگی، هر کدام ۸ میلیون دلار کالا در مسیر تشریفات ترخیص از گمرک دارند.
براساس گزارش مرکز اطلاع‌رسانی طیور ایران و نقل‌قول از اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور، میزان واردات نهاده‌های دامی به کشور در سال گذشته به ۱۴ میلیون و ۳۴۵ هزار تن رسید که نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۱۹ درصد کاهش داشته است. با این حال، ارزش این واردات همچنان حدود ۷ میلیارد دلار باقی‌مانده و تغییر چندانی نسبت به سال قبل نداشته است.
- مطلب پیشنهادی: ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی
در واقع، علی‌رغم تغییرات قابل توجه در ترکیب واردات نهاده‌های دامی که منجر به افزایش واردات ذرت و کاهش سایر اقلام شد، حجم واردات نهاده‌های دامی ایران به دلیل تورم ناشی از جنگ روسیه و اوکراین و با وجود تخصیص اعتبار مشابه سال ۱۴۰۰، ۱۹ درصد کمتر بود.
بررسی‌های آماری اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور نشان می‌دهد که در سال گذشته، بیش از ۸ میلیون تن ذرت به ارزش بیش از ۳.۲ میلیارد دلار به کشور وارد شد که از نظر وزنی ۱۷ درصد و از نظر ارزشی ۳ درصد کاهش داشته است.
وضعیت کالاهای پشت گمرک شرکت‌های هواپیمایی
برنامه دولت برای سال 1402 این بود که تا پایان سال، تعداد ۹۲ فروند هواپیما و هلی‌کوپتر وارد کشور شود. در طول یکسال گذشته در جهت اجرایی کردن این برنامه ۶۶ فروند هواپیما با مدل‌های مختلف وارد کشور شد. این تعداد شامل هفت فروند هواپیمای سبک آموزشی نیز بود.
بنا بر اعلام سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری، در این مدت پنج فروند هلی‌کوپتر نیز وارد کشور شد. بعد از آن، در مجموع، تعداد هواپیماهای بزرگ، آموزشی و هلی‌کوپترهای وارداتی به ۷۸ فروند رسید. همچنین، سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد که با بررسی و تعمیر برخی هواپیماهای زمین‌گیر از نظر ایمنی و اقتصادی، تا کنون ۱۴ فروند هواپیما به ناوگان هوایی بازگشته‌اند.
انجمن شرکت‌های هواپیمایی ایران اعلام کرد که از ابتدای اردیبهشت سال ۱۴۰۲، گمرک ایران ترخیص قطعات و موتورهای هواپیما را منوط به تأییدیه بانک مرکزی کرده است. این مسئله به دلیل عدم تأیید بانک مرکزی، باعث اختلال در ترخیص قطعات مورد نیاز صنعت هواپیمایی و مشکلاتی در ارائه خدمات حمل‌ونقل هوایی شد.
قوانین جدید برای قطعات هواپیما
در نشستی که توسط کارگروه شورای گفت‌وگو برگزار شد رئیس فدراسیون حمل‌ونقل از ارسال بخش‌نامه‌ای از سوی گمرک ایران خبر داد. بر اساس این بخشنامه، ترخیص و انجام تشریفات گمرکی قطعات هواپیما بدون نیاز به تأییدیه بانک مرکزی و طبق روال گذشته انجام خواهد شد.
- براساس آمارهای دوماهه نخست سال جاری، واردات قطعات منفصله خودرو با کسب رتبه سیزدهم در فهرست کالاهای وارداتی، رشد چشمگیری داشته است. ارزش این واردات ۳۳۷ درصد و وزن آن ۲۳۹ درصد افزایش یافت. در این مدت، ۷ هزار تن قطعات خودرو به ارزش ۶۴ میلیون دلار وارد کشور شد. این مقدار ۰.۸ درصد از مجموع واردات کالا دوماهه سال ۱۴۰۱ را تشکیل می‌دهد.
- به نظر می‌رسد مونتاژ خودرو در ایران به طور قابل توجهی افزایش یافته است. دلیل این امر را نه در شرکت‌های مونتاژ‌کننده، بلکه باید در اقتصاد کلان کشور جست‌وجو کرد. واردات قطعات، مونتاژ آنها در داخل و فروش خودروهای حاصل با قیمتی چندبرابر قیمت جهانی برای مصرف‌کنندگان، به‌صرفه‌تر و جذاب‌تر از تولید خودرو بر پایه طراحی‌های جدید و تولید پلتفرم شده است.
- شاید بتوان رشد ۱۹۸ درصدی واردات قطعات را به کاهش شدت شیوع کرونا در سه‌ماهه ابتدایی امسال نسبت به سال گذشته نسبت داد. اما در لیست ۲۰ کالای دارای بیشترین واردات که از سوی گمرک منتشر شده، بسیاری از کالاها چنین افزایشی نداشته و حتی با کاهش چند درصدی روبه‌رو بوده‌اند. بنابراین، مهم‌ترین عاملی که می‌تواند افزایش حدود دوبرابری واردات قطعات را توضیح دهد، افزایش مونتاژ در کشور است. اگرچه ممکن است تکمیل خودروهای ناقص نیز در این روند مؤثر بوده باشد.
براساس آمارهای دوماهه نخست سال جاری، واردات قطعات منفصله خودرو با کسب رتبه سیزدهم در فهرست کالاهای وارداتی، رشد چشمگیری داشته است. ارزش این واردات ۳۳۷ درصد و وزن آن ۲۳۹ درصد افزایش یافته است.
وضعیت مونتاژ
به نظر می‌رسد مونتاژ خودرو در ایران به طور قابل توجهی افزایش‌یافته است. دلیل این امر را نه در شرکت‌های مونتاژ‌کننده، بلکه باید در اقتصاد کلان کشور جست‌وجو کرد. واردات قطعات، مونتاژ آنها در داخل و فروش خودروهای حاصل با قیمتی چندبرابر قیمت جهانی برای مصرف‌کنندگان، به‌صرفه‌تر و جذاب‌تر از تولید خودرو بر پایه طراحی‌های جدید و تولید پلتفرم شده است.
شاید بتوان رشد ۱۹۸ درصدی واردات قطعات را به کاهش شدت شیوع کرونا در سه‌ماهه ابتدایی امسال نسبت به سال گذشته نسبت داد. در لیست ۲۰ تایی کالاها، بسیاری از اقلام چنین افزایشی نداشته و حتی با کاهش چند درصدی روبه‌رو بوده‌اند. بنابراین، مهم‌ترین عاملی که می‌تواند افزایش حدود دو برابری واردات قطعات را توضیح دهد، افزایش مونتاژ در کشور است. اگرچه ممکن است تکمیل خودروهای ناقص نیز در این روند مؤثر بوده باشد.
- در همین رابطه: واردات لوازم یدکی ماشین سنگین
- در همین رابطه: واردات قطعات خودرو از چین
نتیجه‌گیری
مطالعۀ آمارهای رسمی اعلام شده در خصوص اقلام وارداتی به تجار و بازرگان این امکان را می‌دهد که نیاز بازار ایران را بهتر درک کرده و مطابق با این نیاز، نسب به ثبت سفارش و واردات کالا از کشورهای خارجی اقدام کنند.
شرکت بازرگانی بین‌المللی و ترخیص کالا دیده بان تجارت با بیش از 10 سال سابقه در حوزه واردات، صادرات کالا، ترخیص، حمل و نقل بین المللی، تشریفات گمرکی، انتقال ارز، ثبت سفارش خارجی و ترانزیت کالا کلیه امور مربوط به تجارت بین الملل را برای شما پوشش می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره از طریق شماره تلفن: 09178295849 با ما در تماس باشید!